สหกรณ์การเกษตรศุภนิมิตฯเฉลิมพระเกียรติ จำกัด ปรับกลยุทธ์ดึงสมาชิกมีส่วนร่วม

กระบวนการมีส่วนร่วม คือ การมีส่วนร่วมที่เป็นอิสระโดยความสมัครใจในการร่วมคิด ร่วมตัดสินใจ ร่วมลงมือการปฏิบัติ ร่วมประเมินผล และร่วมกับประโยชน์การมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนา มิได้หมายถึงการให้ประชาชนเข้าร่วมกิจกรรมการพัฒนาของรัฐตามที่รัฐกำหนด แต่หมายถึง การให้ประชาชน กลุ่ม ชุมชน ร่วมกันคิดและตัดสินใจกำหนดทิศทางการพัฒนาการดำรงชีวิต ร่วมปฏิบัติตามแผนของกลุ่มหรือของชุมชนและรับประโยชน์ร่วมกันโดยรัฐเป็นเพียงผู้สนับสนุน

การร่วมคิดและตัดสินใจภายในกลุ่มเป็นเรื่องยากที่ทำให้ทุกคนมีส่วนร่วมจริง ๆ และเป็นอิสระในการแสดงออก เพราะสมาชิกในกลุ่มมีศักยภาพ ฐานะอำนาจทางสังคมแตกต่างกัน ปัจจัยวัฒนธรรมบางประการเป็นอุปสรรคต่อความเป็นอิสระในการแสดงออก คนแต่ละคนต่างมีมุมมองในการตัดสินคุณค่าเรื่องต่าง ๆ ไม่เหมือนกัน ประสบการณ์ต่างกันเหล่านี้อาจนำไปสู่การไม่ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น

การมีส่วนร่วม เป็นการเข้าไปเกี่ยวข้องทางความคิด จิตใจ อารมณ์ และทางกาย การมีส่วนร่วมมีความหมายมากกว่าการเป็นส่วนหนึ่ง การมีส่วนร่วมมีความหมายทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพ การมีส่วนร่วมครอบคลุมทั้งมิติด้านความสามารถ เวลา และโอกาสที่จะมีส่วนร่วม การมีส่วนร่วมเป็นการกระทำ จึงมีทั้งผู้กระทำ ผู้ถูกกระทำหรือผู้รับและสาธารณชนผู้เป็นบริบทของการกระทำการมีส่วนร่วม เป็นปรากฏการณ์ที่มีความหมายหลากหลาย เป็นความพยายามร่วมกันในสหกรณ์เพื่อแก้ปัญหาและบรรลุความต้องการของตนเอง สหกรณ์ โดยเริ่มจากการรับรู้ร่วมกัน คิดร่วมกัน และกระทำร่วมกันในโครงการอย่างต่อเนื่อง

การมีส่วนร่วมให้ครบทั้งกระบวนการตามกระบวนการมีส่วนร่วม แนวคิดหลักการมีส่วนร่วมแสดงให้เห็นถึงการมีส่วนในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ของสหกรณ์ ซึ่งในการทำกิจกรรมมีการใช้หลักการมีส่วนร่วมระหว่างสมาชิกสหกรณ์ ฝ่ายจัดการสหกรณ์ และคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ โดยทุกฝ่ายต้องรับรู้ร่วมกัน คิดร่วมกันและกระทำร่วมกัน หากทั้งสามฝ่ายใช้หลักการมีส่วนร่วมดังกล่าวจะทำให้การบริหารงานของสหกรณ์ไม่มีข้อบกพร่องในการดำเนินงาน การมีส่วนร่วมในการบริหารงานของสหกรณ์ เป็นการกระจายโอกาสให้สมาชิกสหกรณ์ ฝ่ายจัดการสหกรณ์ และคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์มีส่วนร่วมทางการบริหารเกี่ยวกับการตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ รวมทั้งการจัดสรรทรัพยากรของสหกรณ์ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของสมาชิกและสหกรณ์
บทบาท

หน้าที่ของสมาชิกสหกรณ์ หมายถึง สมาชิกสหกรณ์ควรมีบทบาทหน้าที่ในสหกรณ์ที่ตนเป็นเจ้าของและเป็นผู้ใช้บริการ ตามระเบียบ ข้อบังคับ และกฎหมายสหกรณ์ อย่างมีส่วนร่วม และต้องตระหนักในบทบาทหน้าที่ของตนอย่างสม่ำเสมอ ดังนั้น การที่บุคคลทั่วไปจะมีสถานภาพเป็นสมาชิกสหกรณ์ได้ ต้องผ่านขั้นตอนการสมัครก่อน โดยยื่นใบสมัคร และลงลายมือชื่อแสดงความสมัครใจยอมรับหลักเกณฑ์ของสหกรณ์ พร้อมชำระค่าหุ้นตามจำนวนให้ครบถ้วนต่อคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ จึงจะมีสถานภาพเป็นสมาชิกที่สมบูรณ์ ทั้งนี้เนื่องจากสหกรณ์เป็นองค์กรธุรกิจเอกชนรูปแบบหนึ่ง ที่ประกอบด้วยมวลสมาชิกจำนวนมาก จึงจำเป็นต้องมีระเบียบ ข้อบังคับ และกฎหมาย ไว้รองรับการดำเนินงาน เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่าย

ข้อตกลงระหว่างสมาชิกกับตัวแทน สมาชิกสหกรณ์มีสถานภาพเป็นทั้งเจ้าของสหกรณ์โดยการถือหุ้น และเป็นผู้ใช้บริการ หรือลูกค้าของสหกรณ์ด้วย จึงมีหน้าที่ที่ต้องมีส่วนร่วมในการทำธุรกิจสหกรณ์และคอยสอดส่องดูแลสหกรณ์ให้มีการดำเนินงานที่มีความโปร่งใส เป็นธรรม เพื่อสร้างความเชื่อถือให้สมาชิกและบุคคลทั่วไป สมาชิกจึงมีการควบคุมดูแลและบริหารงานสหกรณ์ผ่านตัวแทนสมาชิก คือเลือกตั้งสมาชิกมาเป็นคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ โดยให้คณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ ดำเนินงานตามแผนธุรกิจ ซึ่งที่ประชุมใหญ่มีมติไว้ และดำเนินงานตามข้อบังคับของสหกรณ์ ซึ่งเป็นพันธสัญญาระหว่างสมาชิกสหกรณ์กับคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ ซึ่งจะสามารถช่วยเหลือสมาชิกสหกรณ์ได้ตรงตามความต้องการอย่างเป็นรูปธรรม

บทบาทหน้าที่ของสมาชิก
1. ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับสหกรณ์ เช่น มีความรู้ ความเข้าใจ ในบทบาทหน้าที่และ
ความสัมพันธ์ระหว่างคณะกรรมการดำเนินการ เจ้าหน้าที่สหกรณ์ และนายทะเบียนสหกรณ์ เป็นต้น
2. ศึกษาระเบียบ ข้อบังคับ กฎหมายสหกรณ์ และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง มีความภักดีกับสหกรณ์ ดังนี้
2.1 ทำธุรกิจกับสหกรณ์ด้วยการซื้อขายสินค้าและบริการกับสหกรณ์
2.2 ทำธุรกิจสินเชื่อกับสหกรณ์โดยไม่ก่อหนี้กับแหล่งเงินทุนภายนอก
2.3 ต้องชำระหนี้ให้กับสหกรณ์ตามกำหนดเวลาที่สัญญาไว้กับสหกรณ์
3. ให้ความร่วมมือเข้าประชุมกับเจ้าหน้าที่สหกรณ์ รับการฝึกอบรม และเข้าประชุมใหญ่
4. ติดตามความเคลื่อนไหวในสหกรณ์อย่างใกล้ชิด เพื่อควบคุมการดำเนินงานสหกรณ์ให้
เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของการจัดตั้ง
5. ต้องรู้จักออมทรัพย์ โดยถือหุ้นเพิ่มและฝากเงินกับสหกรณ์อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ตนเอง
มีเงินใช้ในยามจำเป็น ขณะเดียวกันสหกรณ์ก็มีเงินทุนในการบริหารจัดการช่วยเหลือสมาชิกที่ขาดแคลนปัจจัยการประกอบอาชีพ

ประโยชน์ที่สมาชิกจะได้รับ
1. สหกรณ์จะจัดหาสินค้าและบริการในด้านการผลิต การประกันสุขภาพ การออมทรัพย์
และกู้เงินอำนวยความสะดวกให้บริการสมาชิก
2. สหกรณ์จะจัดสรรเงินกำไรสุทธิประจำปี เป็นเงินเฉลี่ยคืนให้สมาชิกตามส่วนที่ทำธุรกิจ
กับสหกรณ์ เนื่องจากการรวมซื้อรวมขายก่อให้เกิดการประหยัด ทำให้มีเงินส่วนเหลื่อมส่วนหนึ่งคืนสมาชิก
3. สหกรณ์จะนำเงินที่สมาชิกถือหุ้นนำไปลงทุนในธุรกิจต่าง ๆ ทั้งธุรกิจภายใน และธุรกิจ
ภายนอกสหกรณ์ เมื่อสิ้นปีมีกำไรสมาชิกจะได้รับเงินปันผลตามส่วนของหุ้น
4. สหกรณ์จะจัดสวัสดิการจากเงินทุนของสหกรณ์ที่สะสมไว้เป็น ค่ารักษาพยาบาล และ
ทุนการศึกษาบุตร ให้สมาชิก
5. สหกรณ์จะจัดประชุมหารือ ฝึกอบรม เพื่อให้สมาชิกมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรม
ทางเศรษฐกิจและสังคม ซึ่งจะส่งผลให้เกิดการแลกเปลี่ยนความรู้และเทคโนโลยีสมัยใหม่ซึ่งกันและกัน
การประชุมใหญ่ ที่ประชุมใหญ่ประกอบด้วย สมาชิกสหกรณ์ ซึ่งมีสถานภาพเป็นทั้งเจ้าของ และผู้ใช้บริการจากสหกรณ์ สมาชิกจึงเป็นผู้ที่มีความสำคัญมากต่อการดำเนินงานสหกรณ์ จึงมีความจำเป็นต้องเข้าร่วมประชุมใหญ่ เพื่อใช้สิทธิในการพิจารณานโยบายการบริหารงานสหกรณ์ พร้อมยกมือตัดสินใจตามหลักประชาธิปไตย ซึ่งมีระเบียบวาระการประชุมที่สำคัญ คือ รับทราบการ รับสมาชิกเข้าใหม่และการลาออกจากสหกรณ์ การกำหนดวงเงินกู้ยืม การกำหนดค่าพาหนะ และเบี้ยเลี้ยงของคณะกรรมการดำเนินการ เป็นต้น

การบริหารงานสหกรณ์โดยสมาชิก
1. ที่ประชุมสามารถเลือกตั้งและถอดถอนกรรมการดำเนินการ และผู้ตรวจสอบกิจการ
2. สมาชิกมีสิทธิได้รับเลือกตั้งเป็นกรรมการดำเนินการ หรือผู้ตรวจสอบกิจการสหกรณ์
3. มีการกำหนดนโยบายอย่างกว้าง ๆ เกี่ยวกับสมาชิกสหกรณ์ เช่น การจัดสรรกำไรสุทธิ
การกำหนดงบประมาณในการบริหารงาน
4. พิจารณาทบทวนนโยบาย ซึ่งคณะกรรมการดำเนินการได้ดำเนินการไปแล้วในระหว่างปี
5. เมื่อเห็นว่ามีเรื่องจำเป็น ก็สามารถรวมตัวกันลงชื่อให้มีการเรียกประชุมใหญ่วิสามัญจะ
เห็นได้ว่าสมาชิกสหกรณ์มีบทบาทสำคัญต่อการดำเนินงานสหกรณ์เป็นอย่างมาก เพราะสมาชิกเป็นทั้งเจ้าของและผู้ใช้บริการ ดังนั้น เจ้าหน้าที่สหกรณ์ ผู้ให้บริการจึงต้องมีความตระหนักในหน้าที่ให้บริการด้วยความยินดี ยิ้มแย้มแจ่มใส และใส่ใจลูกค้า เพื่อให้สมาชิกสหกรณ์ผู้เป็นเจ้าของและเป็นลูกค้าที่มารับบริการมีความสุข สะดวก สบาย อันจะส่งผลให้สหกรณ์มีความมั่นคงจากการมีส่วนร่วมทำธุรกิจจากสมาชิกผู้เป็นเจ้าของสหกรณ์นั่นเอง
สหกรณ์การเกษตรศุภนิมิตฯเฉลิมพระเกียรติ จำกัด ร่วมกับสำนักงานสหกรณ์จังหวัดนครศรีธรรมราช และศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์ที่ 19 จังหวัดสุราษฎร์ธานี ประชุมอบรมผ่านระบบออนไลน์ zoom video conferencing หลักสูตรพัฒนากรรมการสหกรณ์เข้มแข็งทั้งคณะ และได้บรรจุเป็นแผนในการประชุมใหญ่สามัญประจำปี 2562 แผนพัฒนาความสามารถในการให้บริการสมาชิก โครงการพัฒนาการมีส่วนร่วมของสมาชิกสหกรณ์ วัตถุประสงค์เพื่อให้สมาชิกมาใช้บริการกับสหกรณ์เพิ่มมากขึ้น

เป้าหมายสมาชิกสหกรณ์มีส่วนร่วมในธุรกิจของสหกรณ์เพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่าร้อยละ 80 ของสมาชิกทั้งหมด โดยกำหนดกิจกรรมที่จะดำเนินการดังนี้
1. จัดทำฐานข้อมูลสมาชิกที่มีส่วนร่วมในธุรกิจของสหกรณ์โดยไม่นับซ้ำให้เป็นปัจจุบัน
2. ประชาสัมพันธ์ให้สมาชิกสหกรณ์ทราบถึงธุรกิจต่าง ๆ ของสหกรณ์ ผ่านช่องทาง Social
3. ประชุมกลุ่มสมาชิกเพื่อให้สมาชิกสหกรณ์เข้าใจในบทบาท หน้าที่ และสิทธิของสมาชิก
4. ให้การศึกษาอบรม ประธานกลุ่ม เลขานุการกลุ่ม สมาชิกชั้นนำ สมาชิกใหม่
5. การจัดชั้นสมาชิก
6. สำรวจสมาชิกที่ไม่มาร่วมกิจกรรมกับสหกรณ์ สมัครใจลาออก
7. มีการชิงรางวัล คูปองส่วนลด
8. บริการสหกรณ์เคลื่อนที่ รับฝาก , เพิ่มหุ้น , รับชำระ , จำหน่ายสินค้า , สาขา
9. การทบทวนการจัดสวัสดิการสมาชิก