“แกงเลียง” เมนูอาหารช่วยบำรุงน้ำนมแม่หลังคลอด

ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับแล้วว่า น้ำนมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารก ซึ่งมีสารอาหารที่ครบถ้วนและเพียงพอสำหรับทารก และองค์การอนามัยโลกได้สนับสนุนให้แม่เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมแม่เพียงอย่างเดียวเป็นระยะเวลา 6 เดือน และยังแนะนำให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ควบคู่ไปกับอาหารตามวัยไปจนทารกมีอายุครบ 2 ขวบ ในช่วงระหว่างการให้นมบุตร คุณแม่หลายท่านมักประสบปัญหาในเรื่องของการที่น้ำนมมีปริมาณไม่เพียงพอ หรือน้ำนมไหลยาก ซึ่งคุณแม่หลายท่านที่ประสบปัญหานี้จะมีความกังวลเกี่ยวกับโภชนาการของลูก กลัวว่าลูกจะมีน้ำหนักตัวที่น้อยกว่าเกณฑ์ปกติ

ตามศาสตร์ด้านการแพทย์แผนไทยและภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทย มีการนำพืชสมุนไพรในท้องถิ่นมาปรุงเป็นอาหารเพื่อบำรุงน้ำนมคุณแม่หลังคลอด เพื่อให้มีน้ำนมในการเลี้ยงลูกที่เพียงพอ สำหรับเมนูอาหารที่แนะคือ “แกงเลียง” ซึ่งมีส่วนประกอบของสมุนไพร ประกอบด้วย
– พริกไทย สรรพคุณ มีรสร้อน ช่วยย่อยอาหาร ช่วยขับลม
– หอมแดง สรรพคุณ ยาขับลม แก้ปวดท้อง แก้หวัดคัดจมูก
– กระชาย สรรพคุณ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้ปวดมวนท้อง ขับลม ช่วยให้กระเพาะและลำไส้เคลื่อนไหวดี
– บวบ สรรพคุณ ผลอ่อนช่วยระบายท้อง ขับลม บำรุงน้ำนม
– ฟักทอง สรรพคุณ บำรุงร่างกาย บำรุงน้ำนม

– ใบตำลึง สรรพคุณ มีรสเย็น ช่วยต้านการอักเสบ และมีวิตามินเอสูง
– น้ำเต้า สรรพคุณ ผลอ่อนช่วยบำรุงนม
– ข้าวโพดอ่อน สรรพคุณ ช่วยให้การหลั่งน้ำนมเป็นปกติ
– ใบแมงลัก สรรพคุณ ช่วยขับลม และช่วยให้น้ำนมไหลดี และ
– หัวปลี สรรพคุณ มีรสฝาด ช่วยเพิ่มน้ำนม สำหรับน้ำสมุนไพรที่แนะนำในการบำรุงน้ำนม คือ น้ำขิง ซึ่งเป็นสมุนไพรที่รสเผ็ดร้อน ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนดี มีส่วนช่วยในการบำรุงน้ำนมแม่

นอกจากนี้ ยังมีตำรับยาสมุนไพรไทยที่ใช้บำรุงน้ำนมแม่ แก้ปัญหาน้ำนมมาน้อย คือ ตำรับยาสมุนไพรที่มีชื่อว่า “ยาประสะน้ำนม” ซึ่งมีสรรพคุณบำรุงน้ำนม ช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนม และกระตุ้นการไหลของน้ำนมแม่ให้ดีขึ้น จากข้อมูลการวิจัยเปรียบเทียบการใช้ยาประสะน้ำนม กับยาดอมเพอริโดน ในการกระตุ้นการสร้างน้ำนมแม่หลังผ่าคลอดของแผนกสูตินรีเวช โรงพยาบาลหนองบัวลำพู พบว่า ยาประสะน้ำนม ซึ่งเป็นยาสมุนไพร มีประสิทธิผลทำให้แม่หลังคลอดมีปริมาณน้ำนมในการเลี้ยงลูกมากกว่าการใช้ยาดอมเพอริโดน ซึ่งเป็นยาแผนปัจจุบัน

และช่วยกระตุ้นการหลั่งของน้ำนม อีกทั้งการศึกษาวิจัยในครั้งนี้ คุณแม่หลังคลอดที่ได้รับยาประสะน้ำนม ไม่พบอาการข้างเคียงหรือภาวะแทรกซ้อนใดๆ ดังนั้น ยาประสะน้ำนม จึงเป็นทางเลือกที่ดีและมีความปลอดภัยสำหรับแม่หลังคลอดที่กำลังประสบกับปัญหาเกี่ยวกับน้ำนมมาน้อย มีน้ำนมไม่เพียงพอต่อการเลี้ยงลูก

คุณแม่ท่านใดที่กำลังประสบปัญหาดังกล่าว สามารถนำพืชผักสมุนไพรในท้องถิ่นมาปรุงเป็นอาหารเพื่อบำรุงน้ำนมตามที่แนะนำไว้ในข้างต้น หรือถ้าหากสนใจเกี่ยวกับตำรับยาประสะน้ำนม สามารถปรึกษากับแพทย์แผนไทยในสถานพยาบาลของรัฐใกล้บ้านได้ทั่วประเทศ